مطلبی از فیه ما فیه مولوی                

 فیه ما فیه (که همچنین مقالات مولانا نیز نامیده شده) کتابی است به نثر فارسی اثر مولانا جلال‌الدین بلخی (604 - 672ق.) و موضوع آن نقد و تفسیر عرفان است و شامل یادداشت‌هایی است که در طول سی سال از سخنان مولانا در مجالس فراهم آمده است. در این کتاب اشاراتی دیده می‌شود که نشان دهنده حضور شمس تبریزی در آن مجالس است. فیه مافیه و مجالس گفته‌ها و آموزه‌هایی است که مولانا بیان می‌کرده و پیروان آن را می‌‌نوشتند.

«اگر کسی در حق کسی نیک گوید ان خیر و نیکی به وی عاید می شود و در حقیقت ان ثنا و حمد به خود می گوید . نظیر این ، چنان باشد که کسی گرد خانهخود گلستان و ریحان کارد هر باری که نظر کند ، گل و ریحان بیند . او دائما در بهشت باشد چون خو کرد به خیر گفتن مردمان . چون به خیر یکی مشغول شد ، انکس محبوب وی شد و چون از اویش یاد اید محبوب را یاد اورده باشد و محبوب را یاد اوردن محبوب گل و گلستانست و روح و راحت است و چون بد یکی گفت انکس در نظر او مغبوض شد و چون از او یاد کند و خیال او پیش اید چنانست که مار یا کژدم  یا خار و خاشاک در نظر او پیش امد .اکنون چون می توانی که شب و روز گل و گلستان بینی و ریاض ارم بینی چرا در میان خارستان و مارستان گردی . همه را دوست دار تا همیشه در گل و گلستان باشی و چون همه را دشمن داری خیال دشمنان در نظر می اید چنانست که شب و روز در خارستان و مارستان می گردی . پس اولیا که همه را دوست می دارند و نیک می بینند انرا برای غیر نمی کنند برای خود کاری می کنند تا مبادا که خیالی مکروه و مبغوض در نظر ایشان اید چون ذکر مردمان و خیال مردمان در این دنیا لابد و ناگزیر است پس جهد کردند که درباره ایشان و ذکر ایشان همه مطلوب و محبوب اید تا کراهت مبغوض مشوش راه ایشان نگردد پس هر چه می کنی در حق خلق ذکر ایشان می کنی به خیر و ش ان جمله به تو عاید می شود و از این می فرماید حق تعالی :من عمل صالحا فلنفسه و من اساء فعلیها و من یعمل مثقال ذرة خیرا یره و من یعمل مثقال ذرة شرا یره » 99/7-8

جلال الدین مولوی ، فیه مافیه ،  بدیع الزمان فروزانفر، انتشارات امیرکبیر 1369چاپ 6